تعیین میزان غلظت نیترات و نیتریت در نقاط مختلف تاسیسات آب آشامیدنی شهرستان بابل، ۱۳۹۱

سابقه و هدف: نیترات و نیتریت از طریق مصرف کودهای شیمیایی، تخلیه فضولات حیوانی، فاضلاب انسانی و پساب تصفیه خانه های فاضلاب های شهری و صنعتی به منابع پذیرنده محیط زیست و آب های زیر زمینی وارد می شوند. نیترات عامل بیماری متهموگلوبینمیا methemoglobinemia)) در نوزادان می باشد. هدف این مطالعه، تعیین غلظت نیترات و نیتریت آب در خطوط انتقال و نقاط مصرف مناطق روستایی و شهری شهرستان بابل می باشد. مواد و روشها: این مطالعه مقطعی در سال 1391 در شهرستان بابل انجام گرفت. تعداد 376 نمونه آب به صورت تصادفی در دو فصل تابستان و زمستان از خطوط انتقال و نقاط مصرف در مناطق مورد مطالعه اخذ گردید. غلظت نیترات و نیتریت با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر (spectrophotometer) مدل 5000  drاز شرکت hach، در طول موج های570 و520 نانومتر تعیین و نتایج حاصل با استاندارد ملی کشور و رهنمود سازمان بهداشت جهانی مقایسه گردید. یافته ها: غلظت نیترات و نیتریت آب مناطق روستایی، در خطوط انتقال 7/2±4/4 و 02/0±04/0 میلی گرم در لیتر و در نقاط مصرف 3/5±3/8 و 03/0±035/0 میلی گرم در لیتر و در نقاط شهری، در خطوط انتقال به ترتیب 5/1±8 و 03/0±045/0 میلی گرم در لیتر و در نقاط مصرف به ترتیب 7/3±8/8 و 035/0±038/0 میلی گرم در لیتر بود که این تفاوت ها تنها در مورد نیترات آب در خطوط انتقال و نقاط مصرف در مناطق روستایی معنی دار بود (03/0p=). میانگین نیترات و نیتریت به ترتیب در تابستان 9/1±7/6 و 001/0±03/0 میلی گرم در لیتر و در زمستان 9/3±4/9 و 001/0±04/0 میلی گرم در لیتر بود، که این اختلاف برای نیترات معنی دار بود (014/0p=). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که حداکثر غلظت یون های نیترات و نیتریت در تمام نقاط تاسیسات آب شهری و روستایی مورد مطالعه در فصول تابستان و زمستان پایین تر از حدود مجاز آب آشامیدنی کشور و رهنمودهای سازمان بهداشت جهانی می باشد. با این وجود پایش مداوم بر میزان غلظت ترکیبات نیتروژن دار ورودی به منابع آب آشامیدنی به دلیل اثرات نامطلوب آنها بر سلامت انسان ضرورت دارد.